Uzależnienie to problem, który może dotknąć każdego. Wynika to z faktu, że uzależnienie tworzy się z powodu tego, jak zbudowany jest nasz mózg i jakie procesy zachodzą w nim od początku istnienia ludzi. Wszystko jest silnie związane z tak zwanym ośrodkiem nagrody w naszym mózgu, który warunkuje nasze zachowania tak, byśmy odczuwali przyjemności. Niestety, wielokrotnie mechanizm ten prowadzi do wytworzenia się uzależnień.
Krótko o dopaminie
To właśnie dopamina, czyli jeden z ważniejszych neuroprzekaźników w naszym mózgu, uwalniany zostaje w momencie, gdy pobudzony jest nasz układ nagrody. Dopamina odpowiada za uczucie przyjemności, a jej zadaniem jest zachęcać nas do powtarzania czynności, które mają przynieść nam korzyść i zwiększyć szanse na przetrwanie. Niestety, układ nagrody nie posiada zdolności weryfikowania czy dana czynność lub substancja rzeczywiście przynosi nam korzyści w skali długoterminowej, stąd też nasz mózg zalewany jest dopaminą również wtedy, gdy oddajemy się zgubnym przyjemnościom. A stąd już niedaleko do uzależnienia.
Co to jest uzależnienie?
Uzależnienie definiuje się, jako silne pragnienie do wykonywania danych czynności lub zażywania konkretnych środków odurzających. Aby mowa była o uzależnieniu, musimy odczuwać pragnienie zwiększania dawek przyjmowanego narkotyku czy substancji, po to by utrzymać efekt szczęścia, a także odczuwać silne objawy po jego odstawieniu. Uzależnienie może być fizyczne (kiedy występuje potrzeba fizjologiczna) i psychiczne (kiedy czujemy silny impuls do powtarzania czynności czy przyjmowania substancji, od których jesteśmy uzależnieni). Wyróżnia się również uzależnienia behawioralne (czyli takie od konkretnych czynności i zachowań).
Helping Hand aplikacja mobilna wspierająca osoby z problemem alkoholowym
Jakie zachowania towarzyszą uzależnieniu?
Jak rozpoznać, czy my lub ktoś z naszego otoczenia może zmagać się z uzależnieniem? Najczęściej możemy zaobserwować takie zachowania, jak:
- Silny przymus do wykonania danej czynności czy przyjęcia substancji;
- Zaniedbanie innych przyjemności czy codziennych obowiązków na rzecz uzależnienia;
- Poczucie wstydu, ukrywanie uzależnienia przed bliskimi;
- Silny dyskomfort towarzyszący odstawieniu lub zaprzestaniu wykonywania danej czynności;
- Utrata kontroli i brak weryfikacji zachowań i ich konsekwencji.
Jak pomóc?
Pomocy należy szukać u wykwalifikowanych specjalistów, lekarzy, psychologów i psychiatrów. Możemy zgłosić się również do klinik, które oferują pomoc i terapię grupową oraz indywidualną. Mamy również możliwość skorzystania z terapii online. Możliwości jest wiele, warto zatem prosić o pomoc, gdy zauważymy u siebie symptomy, które mogą wskazywać na fakt, że borykamy się z uzależnieniem.